Een steeds maar groeiende wereldbevolking, klimaatverandering en ook de groeiende vraag naar materialen producten zijn een paar voorbeelden van problemen waar we in de huidige samenleving mee worstelen. Het resultaat hiervan is dat de druk op het milieu en de natuurlijke hulpbronnen steeds verder groeien waardoor deze uiteindelijk uitgeput raken. Wetenschappers zeggen het al langer, onze lineaire economie is niet langer houdbaar. We moeten overstappen naar een duurzamer economie. Een oplossing hiervoor ligt in een circulaire economie. Wat is een circulaire economie nu precies en hoe ziet dat er in de praktijk uit?
Wat is een circulaire economie?
Bij een circulaire economie gaat het erom dat de beschikbare grondstoffen zo optimaal worden ingezet en hergebruikt. Het hergebruiken van producten en grondstoffen is het ‘key element’ in deze economie. Dit houdt in dat grondstoffen zó worden gebruikt dat ze niet alleen het meest optimaal worden ingezet voor de economie, maar waarbij ze ook de minste schade aan de lucht, bodem of water veroorzaken. Daarbij doen alle schakels in een productieketen mee, van het winnen van grondstoffen tot consumptie: alles moet zo efficiënt mogelijk worden hergebruikt.
In deze economie bestaan er twee kringlopen, namelijk de biologische kringloop en de technische kringloop. De biologisch kringloop bestaat uit reststoffen die terugkeren in de natuur en vervolgens weer worden hergebruikt, zoals compost. Bij de technische kringloop gaat het om het ontwerp van producten zodat deze na gebruik ook nogmaals te gebruiken zijn. De nadruk ligt hierbij op het zoveel mogelijk behouden van de economische waarde en schade aan het milieu voorkomen.
Meer dan recycling
De circulaire economie heeft veel weg van recycling. Maar het gaat een stuk verder dan enkel recycling. Een circulair systeem zorgt ook voor verandering in het mindset. Er moet namelijk van begin tot het einde worden nagedacht over hoe een product wordt vormgegeven en hoe het kan worden geproduceerd. Hiervoor zijn de zeven R- en in het leven geroepen. DDe eerste is Rethink + Reduce, waarbij ander moet worden gedacht over het productieproces.
Bij Redesign staat het ontwerp centraal, door voor de productie al rekening te houden met hergebruik ontstaat er een ander ontwerp. Hierbij wordt Re-use, de mogelijkheid om het product te hergebruiken, meegenomen. Repair en remanufacturing staat voor reparatie en onderhoud van producten. Recycling gaat over verwerken en hergebruiken van materialen terwijl recover staat voor het terugwinnen van energie uit materialen. Tenslotte wordt er bij Re-disposal gekeken hoe afval zoveel mogelijk kan worden voorkomen. Het afval in de keten houden van grondstoffen en producten staat voorop.
Kansen
Het realiseren van een circulair systeem is een uitdaging. Er wordt al veel gerecycled, denk maar aan het recyclen van papier en glas. Maar er zijn nog steeds een groot aantal producten die kansen bieden voor recycling. Zo kan bevat afgedankt elektronica bijvoorbeeld bevatten veel zeldzame aard- en edelmetalen die later nog nut kunnen bieden. Ook liggen er nog veel kansen in bijvoorbeeld modulair bouwen waardoor een gebouw in fases is af te breken en onderdelen hergebruikt kunnen worden.
Daarnaast zijn er nieuwe verdienmodellen te bedenken die bijdragen aan de transitie naar een circulaire economie. Zo kunnen in de toekomst consumenten en bedrijven moeten gaan betalen voor het gebruiken van producten. Wanneer je eigenaar wordt van een product wordt je gestimuleerd om langer met een product te doen. Net zo als wanneer een producent verantwoordelijk blijft voor reparatie en onderhoud van een product.
Door slimmer na te denken over de inzet, gevolgen en hoe je een product een tweede leven kunt geven kunnen we uiteindelijk een economie creëren die een stuk duurzamer is dan de huidige lineaire economie.
